In 2023 steunden we een indrukwekkend project met de inheemse Wichí in Salta, een provincie in het noorden van Argentinië. De eerste fase van het project tegen mensenhandel is inmiddels afgerond. Een van de afsluitende opdrachten voor de deelnemende basisscholen was het ontwerpen en maken van een muurschildering over het thema. Vastenactie-collega’s Alejandra Slutzky en Margot de Zeeuw bezochten in oktober enkele van de deelnemende basisscholen. Ze waren onder de indruk van de prachtige kunstwerken die de kinderen met hun docenten hebben gemaakt.
In de gemeenschappen langs de beruchte ‘Route 81’ in het noorden van Argentinië is het niet vanzelfsprekend dat kinderen veilig naar school kunnen lopen. Ze lopen een reëel gevaar ontvoerd te worden en te verdwijnen in een duister, internationaal prostitutiecircuit. Of, als ze ‘geluk’ hebben, te worden meegenomen en later weer te worden afgezet. Route 81 is een belangrijke verbindingsweg naar Bolivia en Paraguay voor drugs- en mensensmokkelaars; de grens is dichtbij en als die eenmaal is gepasseerd, wordt het erg moeilijk, zo niet onmogelijk, om kinderen nog terug te vinden.
Vervelende ervaringen
De moeders leven in constante angst om hun kinderen en dan vooral voor hun dochters: de jongens kunnen harder rennen en dus gemakkelijker ontsnappen zegt een van de moeders tijdens een bijeenkomst van zo’n 30 Wichí-vrouwen. Ze zijn zelf overigens ook niet veilig: een groot deel van de vrouwen vertelt over ‘vervelende’ ervaringen. En hoe ze ’s avonds naar huis rennen, om maar zo snel mogelijk van de weg af te zijn. Hoe ze hopen dat die ‘vervelende ervaringen’ hun dochters bespaard blijven. Dat het vaak niet zo mocht zijn.
Lesmateriaal werpt zijn vruchten af
Om de inheemse mensen weerbaarder te maken tegen het misbruik, heeft Vastenactie de vertaling van lesmateriaal gefinancierd. Het is nu in de eigen lokale taal van de Wichí beschikbaar en inmiddels al op een aantal basisscholen in gebruik genomen. En het werpt zijn vruchten af. We hoorden bijvoorbeeld het verhaal van twee kleine meisjes die onderweg naar school werden achtervolgd door een bestelbusje. De meisjes begrepen dankzij de gesprekken op school wat er dreigde te gebeuren en vluchtten een winkel in. Daar bleven ze schuilen tot ze veilig verder konden lopen.
Moeilijk onderwerp nu beter bespreekbaar
Ook binnen de families is dit moeilijke onderwerp dankzij de lessen beter bespreekbaar. Moeders komen onze lokale partner zelfs vragen of de thema’s van het lesmateriaal ook in hun gemeenschappen aangekaart kunnen worden. Het project dat we steunden is afgerond, maar het werk zit er dus nog lang niet op.
Dromen weven
De deelnemende basisscholen sloten de lessen af met het ontwerpen en maken van een muurschildering. Deze muurschildering is ontworpen en gemaakt door de leerlingen van de basisschool in Wijk 75 samen met een van hun docenten. Ook de prachtige tekst schreven de kinderen zelf:
In de noordelijke uithoeken van Salta
weeft een vrouw van de oude volken
haar dromen de wereld in.
Ze reisde naar het andere land,
onder de brandende zon, haar huid bruin
bedekt door schaduwen en vreemde handen.
Haar vrijheid weg, ze werd slaaf gemaakt;
haar leven geketend aan verdriet
Ze droomde vrij te zijn als een vogel
en ze weefde draden van moed en opstandigheid
Haar ziel bleef verlangen naar vrijheid
en moedig weefde ze haar ontsnapping.
En zo, terug op haar land,
tussen de planten en de wind,
verbrak zij met nieuwe levenslust
haar ketenen.
